Komitet Regionów: UE ekologiczna i przyjazna

W obradach uczestniczył marszałek Adam Struzik.

W stronę rozszerzenia

Komitet Regionów z zadowoleniem przyjął decyzję Rady Europejskiej z 14 grudnia 2023 r. o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych z Ukrainą i Mołdawią oraz przyznaniu Gruzji statusu kraju kandydującego. Uwzględnia ona zobowiązania podjęte przez te kraje na drodze do członkostwa w UE i jest na niej kolejnym krokiem milowym.

Pakiet dla Ukrainy

Zaproponowano 10-punktowy pakiet wsparcia dla Ukrainy, obejmujący m.in.:

• współpracę z władzami lokalnymi i regionalnymi z trzech krajów wschodnich w celu utworzenia wspólnych komitetów konsultacyjnych;
• zaproszenie władz lokalnych i regionalnych z tych krajów do obserwowania prac KR;
• zaangażowanie tych krajów w program „Młode osoby z mandatem wyborczym” (YEP);
• organizowanie programów szkoleniowych dla urzędników lokalnych i regionalnych, krótkoterminowych wizyt studyjnych i stażów przy jednoczesnej kontynuacji Akademii Administracji Publicznej Partnerstwa Wschodniego.

Geotermia

Zauważono pilną potrzebę obniżenia cen energii w UE i na świecie, a także opracowania nowych technologii i zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych.

W sektorach ogrzewania i chłodzenia oraz produkcji energii elektrycznej za źródło odnawialne, kontrolowalne, dojrzałe pod względem technologicznym, dostępne oraz nadające się do lokalnego wykorzystania uznawana jest energia geotermalna – lokalna i czysta, a do tej pory zbyt mało wykorzystana. Może ona sprawić, by UE stała się bardziej niezależna i bezpieczna energetycznie. Energia geotermalna jest jedynym odnawialnym źródłem energii, której nie można uzyskać z energii słonecznej. Podkreślono, że te dwa rodzaje energii odnawialnej mogłyby zostać połączone dla zwiększenia wydajności.

Dla zdrowia, klimatu i budowania społeczności

KR z zadowoleniem przyjęła europejską deklarację w sprawie transportu rowerowego. Promowanie korzystania z rowerów wnosi wkład w obniżenie emisyjności systemu transportowego. Wymaga jednak wspólnych wytycznych i pilnych działań, zwłaszcza na obszarach miejskich, a także coraz bardziej – wraz z coraz powszechniejszym wykorzystaniem rowerów elektrycznych – na obszarach wiejskich.

Polityka promowania transportu rowerowego jako sposobu przemieszczania się, rekreacji, poznawania świata i zdobywania wiedzy przynosi korzyści. Jazda na rowerze sprzyja zdrowemu trybowi życia, obniżając poziom stresu i oddziałując pozytywnie na układ krążenia. Sprzyja tworzenia przestrzeni publicznej przyjaznej dla obywateli w każdej grupie wiekowej, a także budowaniu więzi między ludźmi. Promowanie transportu rowerowego może wnieść bezpośredni wkład w zwalczanie zanieczyszczenia powietrza, ogranicza bowiem zależność od zmotoryzowanych środków transportu.

Dla zdrowia psychicznego

Zdrowie psychiczne jest powszechnym prawem człowieka. Jak szacuje WHO, w Europie na zaburzenia psychiczne cierpi ponad 150 mln osób. Fakt ten stanowi wyzwanie dla ogólnego dobrostanu i zrównoważonego rozwoju w europejskich społeczeństwach.

Zwłaszcza w środowisku szkolnym i rodzinnym ważna jest ochrona zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, ponieważ w dużej mierze od tego zależy ich rozwój osobisty w wieku dorosłym. W zapobieganiu nękaniu i cyberszykanowaniu w szkole, problemom dotyczącym zdrowia psychicznego i budowaniu dobrostanu uczniów istotną rolę odgrywa edukacja. KR wezwała państwa członkowskie do opracowania i wdrożenia w szkołach programów, pomagających dzieciom rozwijać się w środowisku niestygmatyzującym, dostosowanym do ich emocjonalnego stanu. Władzom lokalnym i regionalnym zaleca się wspieranie działań podnoszących świadomość zagrożeń związanych z korzystaniem z usług cyfrowych poprzez doskonalenie umiejętności cyfrowych przy jednoczesnej ochronie tożsamości w internecie.

Wobec kryzysu mieszkaniowego

Wraz z tendencjami urbanizacyjnymi i migracyjnymi, nasilonymi z powodu kolejnych wyzwań, takich jak pandemia czy wojna w Ukrainie, w Europie pogłębia się kryzys mieszkaniowy. Władze lokalne i regionalne są odpowiedzialne za zaspokojenie popytu na mieszkania oraz zarządzanie dużymi zasobami budynków i przestrzeni publicznych. Odgrywają też główną rolę w ich planowaniu i finansowaniu. Zapewnienie wystarczających zasobów mieszkaniowych po przystępnych cenach wiąże się jednak z coraz większym wysiłkiem.

KR przypomina o prawie każdego do przystępnego cenowo, dostępnego i zdrowego mieszkania, zgodnie z zasadą 19. europejskiego filaru praw socjalnych w sprawie zrównoważonego mieszkalnictwa.

Znaczący jest wkład finansowania UE  (szczególnie: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego /EFRR/, Funduszu Spójności oraz Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności /RRF/) w inwestowanie w efektywność energetyczną w mieszkalnictwie, zakup i rewitalizację mieszkań zbiorowych, rewitalizację obszarów miejskich i socjalnych oraz w rozwój zasobów mieszkań socjalnych i mieszkań z opieką. W latach 2021–2027 w ramach EFRR, RRF i Funduszu Spójności zaplanowano łącznie około 22,3 mld euro na inwestycje w efektywność energetyczną w budownictwie mieszkaniowym. Ponadto w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego wspierane są programy pomocy mieszkaniowej i świadczenie usług społecznych osobom zagrożonym bezdomnością. Niemniej roczna luka inwestycyjna w przypadku mieszkań socjalnych i przystępnych cenowo wynosi wciąż 57 mld euro.